Games Factory, kłamstwa i crowdfunding

Polski crowdfunding miewał swoje problemy. Opóźnienia i błędy nie były niczym nowym, zdarzały się też anulowane zbiórki, jedna nawet po zebraniu całej potrzebnej kwoty. 22 sierpnia wypłynęła jednak informacja, która raczej nigdy nie miała ujrzeć światła dziennego. Games Factory zafundowało społeczności największy kryzys związany z planszówkowym finansowaniem społecznościowym…

Trochę historii

Dodatki do Najeźdźców z Północy zebrały 62 907 złotych z zakładanych 20 000. 300% potrzebnego wsparcia, a więc spory sukces. Gry miały zostać dostarczone w okolicach grudnia 2017 roku. 

Dokładnie rok przed feralnym dniem wydawnictwo informowało, że wszystko idzie zgodnie z planem (link). Pierwsze problemy zaczęły się w grudniu, gdy podobno z winy jednego z partnerów druku międzynarodowego wysyłka opóźniła się i została przełożona na styczeń 2018 roku (link). Pod koniec miesiąca, na który planowana była dostawa, termin znów się zmienił, tym razem na koniec lutego (link). Wreszcie! W połowie marca dodatki podobno dotarły do Polski i zatrzymały się na granicy (link). 

Niestety, zgodnie z informacjami przekazanymi przez Games Factory urząd celny miał jakieś zastrzeżenia do produktów, przez co nie zwalniał ich z odprawy, o czym wspierający byli powiadamiani w kolejnych aktualizacjach z maja tego roku (link, link). W jednej z nich pojawił się nawet screen z e-maila, który miał przesłać pracownik agencji celnej zajmującej się obsługą Games Factory. Po tych wpisach zapanowała cisza, którą przerwać miała prawdziwa bomba…

Kryzys

Jeden z użytkowników forum, KrzysiekL, postanowił skontaktować się z Shemem Phillipsem, autorem Najeźdźców z Północy i dodatków, szefem wydawnictwa Garphill Games. Informacja, którą uzyskał zszokowała wszystkich śledzących polską scenę planszówkową. Okazało się, że Games Factory nigdy nie zapłaciło za dodatki i te przez cały ten czas znajdowały się (i nadal znajdują) w fabryce w Chinach! Wiadomość szybko trafiła na grupę Gry Planszowe (link) na Facebooku, gdzie wywołała w pełni uzasadnioną burzę. Pod adresem polskiego wydawcy posypało się sporo gorzkich słów pełnych złości i rozczarowania.

źródło: www.gry-planszowe.pl/forum

Po jakimś czasie głos zabrało Games Factory publikując aktualizację na stronie kampanii. W oświadczeniu (link, treść niżej) wydawnictwo przyznało się do kłamstw i zapowiedziało zwrot środków dla wszystkich wspierających.

Treść oświadczenia Games Factory z 32 aktualizacji do zbiórki:

Drodzy Wspierający,

Piszemy tę aktualizację z ciężkim sercem. Dziś w internecie pojawiły
się informacje, że dodatki nie opuściły Chin z powodu nieuregulowania
rachunków.
Niestety, to prawda – przepraszamy za kłamstwa. Liczyliśmy
na poprawę koniunktury, która umożliwi nam dostarczenie tego, co
obiecaliśmy, jednak wyjątkowo niekorzystna kondycja rynku spowodowała,
że nie mamy nawet możliwości ocenić kiedy byłoby to możliwe. Staraliśmy
się też przez cały ten czas pozyskać zewnętrzne finansowanie. Nie udało
się. Nie powinniśmy byli się tak zachować i zdajemy sobie sprawę z tego
jak bardzo zawiedliśmy Wasze zaufanie. Jeszcze raz przepraszamy.

Podjęliśmy decyzję o dokonaniu zwrotu środków wszystkim wspierającym –
każdego, kto do tej pory nie chciał zwrotu prosimy o podanie danych do
jego wykonania.
Dane do przelewu prosimy podać na adres email reklamacje@gamesfactory.pl – prosimy o numer konta wraz z kwotą do zwrotu.
Zwroty zostaną wykonane do 14 dni roboczych ze względu na dużą ich liczbę.
Wszystkim
z Was, którzy są tym zainteresowani oferujemy też sprzedaż gier z
naszej aktualnej oferty za pół ceny, analogicznie do wcześniejszej akcji
wynikającej z opóźnienia Mage Wars.
Jeśli już prosiliście o zwrot a
jeszcze go nie otrzymaliście – wciąż możecie dokonać zamówienia. Oferta
zostanie wysłana do Was w odpowiedzi na Wasz mail z danymi do zwrotu.

Prosimy o podanie danych do zwrotu najpóźniej do dnia 20 września.

Na koniec zapewniamy również, że możliwość zakupów dodatków będzie – trafią do sklepów.

Jeszcze raz przepraszamy za nasze niedopuszczalne zachowanie.

Games Factory

Reakcje

O komentarz do sprawy poprosiliśmy przedstawicieli Games Factory, platformy Wspieram.to (na niej odbywała się zbiórka), platformy Zagramw.to (na niej niedawno zakończyła się zbiórka na Solar City, kolejną grę wydawnictwa) a także Shema Phillipsa, projektanta gier i szefa wydawnictwaGarphill Games. Wiadomości z prośbą o wypowiedź przesłałem wieczorem informując, iż na odpowiedź będę czekał do 23 sierpnia, do godziny 12:40.

Games Factory poproszone o komentarz odesłało do opublikowanej wyżej aktualizacji w projekcie (link).

Shem Phillips napisał:

(tłumaczenie)

Games Factory musi jeszcze zapłacić za produkty, które od prawie roku leżą w fabryce w Chinach. Jestem zbulwersowany tym, jak traktują swoich klientów. To naruszenie umowy z Garphill Games. Garphill Games nie będzie udzielać Games Factory licencji na żadne kolejne gry.

(wersja oryginalna)

Games Factory have yet to pay for the products, which have been
sitting at the factory in China for almost a year. I am appalled by how they are treating their customers. This is a
violation of their contract with Garphill Games. Garphill Games will not be licensing any further games to Games
Factory.

Wspieram.to skomentowało:

Kurz po wczorajszym wydarzeniu opadł, ale dalej jesteśmy w takim samym szoku. Jest to w zasadzie pierwszy przypadek w 6 letniej historii wspieram.to, gdzie ktoś w taki sposób postąpił z naszą społecznością i nami samymi – szok jest tym większy, że nie zrobiła tego debiutująca firma, ale renomowane wydawnictwo, które wydało wiele bardzo dobrych gier. Pomimo, że zawiesiliśmy współpracę z GF w kwietniu tego roku, to mamy żal do nich, że nie poinformowali nas o tym problemie, ani nie chcieli wspólnie spróbować go rozwiązać. Nasza rola nigdy nie kończy się na „pobraniu prowizji” i zawsze jesteśmy do dyspozycji autorów i wspierających. Na chwilę obecną najważniejsze jest aby GF wywiązało się z obietnic zwrotu środków lub dostarczenia zaległych gier. W związku z tymi wydarzeniami postanowiliśmy że wydawca, która ma więcej niż 2 niezrealizowane kampanie nie będzie mógł wystartować z kolejną kampanią na wspieram.to.

Zagramw.to napisało:

Hej,
z naszej perspektywy sytuacja wygląda następująco:
– Wiedzieliśmy o opóźnieniach GF. Nie mieliśmy natomiast wiedzy o kłamstwach, które teraz wyszły na jaw.
– Przed podjęciem współpracy z GF, odbyliśmy rozmowę, gdzie GF wyjaśniło nam sytuacje opóźnień innych kampanii. To co nas najbardziej interesowało to, że wskazywali co w związku z tym robią żeby rozwiązać te problemy. W tamtym momencie nie mieliśmy powodu żeby im nie ufać
– Po wypłynięciu tej sprawy od razu skontaktowaliśmy się z GF w celu ustalenia statusu produkcji Solar City. Otrzymaliśmy informację, że środki finansowe na produkcję gry są zabezpieczone. Dodatkowo pojawiła się aktualizacja w kampanii pokazująca zdjęcia wyprodukowanych kart do gry. Zatem produkcja jest w toku i wg. GF powinna zakończyć się we wrześniu.
– Będziemy używać wszelkich możliwych środków aby Solar City zostało dostarczone w zapowiedzianych terminach. Na razie wszystko wskazuje na to, że produkcja idzie zgodnie z harmonogramem
– Planujemy konkretne zmiany w modelu współpracy z wydawcami żeby unikać tego typu sytuacji na naszej platformie. To nie jest coś, co możemy wprowadzić od ręki, ale mamy pomysł i chcemy działać na korzyść wspierających.

Do sprawy na swoim fanpage’u (link) odniósł się też blog Kostki zostały rzucone będący patronem medialnym wydania dodatków:

My ze swojej strony również przepraszamy, jeśli za naszą namową wsparliście projekt i zamroziliście swoje pieniądze na cały ten czas 🙁 Liczymy też że cała ta sytuacja nie odbije się na waszej chęci posiadania tych dodatków (nie wnikamy jakiej wersji językowej), bo są po prostu dobre i doskonale rozbudowują już i tak świetną podstawową wersję gry.

Kasia i ja jesteśmy równie zszokowani, jak reszta planszówkowej społeczności. Mimo że opóźnienia stały się nieodłączną częścią crowdfundingu, to nikt nie przypuszczał, że ktoś kryje takiego trupa w szafie. Oboje znamy sporą część ekipy Games Factory, z którą spotykaliśmy się np. podczas Festiwalu Gramy, sam wymieniłem z niektórymi z nich dziesiątki albo i setki e-maili oraz wiadomości. To naprawdę sympatyczni ludzie, z którymi przyjemnie się rozmawia. Tym trudniej przychodzą mi słowa krytyki, które jednak należą się wydawnictwu. Cała ta sytuacja nie powinna w ogóle zaistnieć, a powierzający firmie swoje zaufanie i pieniądze wspierający zostali potraktowani okropnie. Nie tak powinno postępować się z klientami, a kryzysów nie wolno zamiatać pod dywan.

To też nauka dla wszystkich działających na platformach crowdfundingowych, że nawet najgorsza prawda jest lepsza od najlepszego kłamstwa. Mogę tylko wierzyć, że do takiego kroku doprowadziła ich desperacja, a intencje zawsze były dobre. Nie ma jednak wątpliwości, że zawalono sprawę, a całość rozwiązano w najgorszy możliwy sposób. Wraz z Kasią mamy nadzieję, że zwroty środków przebiegną sprawnie i bez problemów, a każdemu uda się odzyskać swoje powierzone wydawnictwu pieniądze.

Dyskusję na temat całej sytuacji można śledzić:

• na facebookowej grupie Gry Planszowe,
• na forum w temacie o planach wydawniczych GF,
• na forum w temacie o polskim crowdfundingu,
• pod oświadczeniem wydawnictwa na stronie Wspieram.to. 

UPDATE (23 sierpnia, 12:20)

Marcin „Senior” Ropka na swoim profilu na Facebooku napisał, że po wyjściu na jaw całej sytuacji wczoraj (22 sierpnia) odszedł z Games Factory.

UPDATE 2 (23 sierpnia, 14:50)

Kolejne oświadczenie Games Factory (link). Wynika z niego, że pracownicy nie wiedzieli nic o całej sytuacji!

Chcąc uniknąć niepotrzebnych oskarżeń – Games Factory oświadcza, że
sprawa dodaktów do Najeźdźców z Północy odbyła się bez wiedzy i zgody
pracowników firmy.
Odpowiedzialność za nią ponoszą wyłącznie członkowie zarządu.

Wracając
do rozwiązywania sytuacji – przypominamy o podawaniu swoich danych do
przelewu wraz z kwotą na adres reklamacje@gamesfactory.pl najpóźniej do
20 września.
Do każdego z Was, który napisze mail na ten adres
odpowiemy też z ofertą promocyjną umożliwiającą zakup
pozostałych(dostępnych w naszym magazynie) gier z naszej oferty.

Jeszcze raz przepraszamy,
Games Factory

UPDATE (28 września, 11:30)

Games Factory wydało długie oświadczenie na temat przyszłości firmy (link):

Cześć!

Mamy dla Was dzisiaj dłuższe niż zwykle oświadczenie. Postaramy się w
nim możliwie najdokładniej wytłumaczyć zaistniałą ostatnio sytuację,
nadchodzące zmiany związane z działalnością Games Factory oraz
odpowiedzieć na często zadawane pytanie: „co dalej?”. Zapraszamy do
lektury.

Zdajemy sobie sprawę jak przyjęte zostały nasze ostatnie wiadomości. Przez miesiąc działaliśmy bardzo intensywnie nad znalezieniem najlepszego rozwiązania sytuacji, w jakiej się znaleźliśmy.

Przede wszystkim należą Wam się wyjaśnienia oraz przeprosiny.

Tak, w jednej z naszych akcji crowdfundingowej na platformie
wspieram.to powiedzieliśmy Wam nieprawdę, że gry są zatrzymane w
Urzędzie Celnym, kiedy w rzeczywistości nie zapłaciliśmy ostatniej
części faktury za nie, zaś same gry nadal znajdowały się w magazynie
fabryki. Wielu z Was snuło przypuszczenia w jaki sposób do tego doszło.
Odpowiedź jest bardzo prozaiczna – w procesie wydawania gier planszowych
pojawia się wiele zmiennych, a żeby wszystko się zgrywało trzeba
działać na wielu frontach na raz, tworząc niejako kolejkę wydawniczą.
Sprzedanie gry tworzy kapitał, który pozwala na opłacenie kolejnej gry z
kolejki, a należy pamiętać, że czas fiskalizacji danej inwestycji (od
momentu zapłaty za gry do momentu ich wydania/sprzedania), zajmuje
zwykle około kilku miesięcy. W wyniku opóźnień – których geneza bywa
przeróżna, jak np. uszkodzenie maszyny, przedłużająca się kolejka
produkcyjna w fabryce, błędy znalezione w późnej wersji plików, błędy w
konfekcji czy niesatysfakcjonująca jakość komponentów w wersji
produkcyjnej – opóźnia się cała kolejka wydawnicza. Gdy doliczymy do
tego koszty stałe prowadzenia firmy – wynajem lokalu, magazyn, wypłaty
dla pracowników i inne, znaleźliśmy się w punkcie, kiedy opóźnienia
stały się już dosyć duże i w ramach próby ratowania finansów firmy,
dostępne fundusze zostały przeznaczone na projekty bieżące, które w
dalszym stopniu miały doprowadzić do nadrobienia zaległości. Niestety, w
międzyczasie podjęta została bardzo zła decyzja – okłamanie
wspierających było karygodnym zachowaniem.

W wyniku – jak
się początkowo wydawało – przejściowych problemów z opłaceniem odbioru,
sprawa była odwlekana aż do momentu, w którym prawda wyszła na jaw w
wyniku oświadczenia Garphill Games – ku naszemu zaskoczeniu, bowiem w
tym samym momencie (to żadna próba usprawiedliwienia, jednak
chcielibyśmy, aby wszystko było jasne), gdy w tym samym czasie
prowadziliśmy konkretne rozmowy na temat terminu ostatecznego zamknięcia
sprawy. Od razu podjęta została decyzja o zwrocie środków zebranych w
czasie crowdfundingu, aby udowodnić, że nigdy nie było z naszej strony
złej woli. Dodatki do Najeźdźców zostaną wydane w całości poprzez nasze
własne środki – druga część tego oświadczenia dotyczy bowiem kwestii
przyszłości Games Factory w świetle dwóch decyzji: przejścia na nowy
model dystrybucji oraz nowa polityka crowdfundingowa naszej firmy.

Ostatnie miesiące nie należały do najłatwiejszych, ale nie
poddawaliśmy się. Po wielu nieprzespanych nocach i olbrzymiej ilości
pracy, w końcu możemy Was uspokoić – sytuacja finansowa firmy została
już ustabilizowana. Wszystkie projekty nad którymi pracowaliśmy, są
prowadzone dalej, i wkrótce trafią do Was. Mowa między innymi o Mage
Wars Arena, Odlotowym Wyścigu i kostkach do niego oraz dodatkach do
Najeźdźców z Północy, które zostaną dostarczone do wspierających jeszcze
w tym roku. Ostatnio do wspierających dotarła również Valeria, zaś do
części wspierających przesłaliśmy Board Game Creative Kit. Zostały
wydane dwie części Doliny Kupców, Hero Realms, dodatki do Star Realms,
Dominion II ed i dodruk Vikings Gone Wild, zaś wkrótce ukażą się dodatki
do Hero Realms, dodruk Projektu Gaja oraz kilka innych gier, które
swoją światową premierę będą mieć w czasie Essen, a którymi jeszcze się
nie chwalimy. Równocześnie działamy nad ukończeniem innych rozpoczętych
produkcji – czyli dalszej części Board Game Creative Kit oraz Solar
City. Zapewniamy, że wszystkie te projekty zostaną ukończone, zaś Games
Factory wycofuje się z krajowej działalności crowdfundingowej. Zdajemy
sobie sprawę, że nadużyliśmy Waszej życzliwości i pomocy. Mamy nadzieję,
że nie zniechęcicie się przez to do crowdfundingu jako takiego. Gdyby
nie on, wiele świetnych projektów – zarówno naszych jak i innych firm
czy osób – nie ujrzałoby światła dziennego. Samo wspieram.to ma w
kategorii Gry Bez Prądu już na koncie ponad 100 udanych kampanii, zaś
dzięki stosunkowo nowemu zagramw.to ufundowane zostało już 5 całkowicie
autorskich i nowatorskich projektów. Nie oceniajcie proszę samej formy
finansowania społecznościowego przez tą odosobnioną sytuację. Wszystkim
nam zależy przede wszystkim na dalszym rozwoju naszego hobby, wsparcie
społecznościowe pozwala na wydanie gier, które w innym przypadku mogłyby
się nie ukazać.

Co do nas – tak jak już zostało napisane,
wycofujemy się z crowdfundingu krajowego, nie zamierzamy jednak wycofać
się jeszcze z Kickstartera. Na ten moment będziemy pracować nad
ukończeniem rozpoczętych już produktów, ale nie wykluczamy, że wrócimy
tam w dalszej przyszłości z nowymi, ekscytującymi projektami. Do tego
momentu skupimy się na dalszym rozwoju i wydawaniu jak najlepszych gier.
W tym właśnie celu dystrybucję naszych tytułów pozostawiamy na
wyłączność ekspertowi w tej dziedzinie i zarazem największemu hurtowemu
dystrybutorowi w branży gier, zabawek, książek i artykułów papierniczych
– hurtowni Ateneum. Zostali oni docenieni przez Puls Biznesu, jako
najdynamiczniej rozwijający się dystrybutor działający na rynku
księgarskim w Polsce, czego potwierdzeniem jest ośmiokrotne zdobycie
nagrody Gazeli Biznesu oraz zdobyta w bieżącym roku najbardziej
prestiżowa nagroda w biznesie – Diament Forbesa 2018. Hurtownia posiada
certyfikat Rzetelnej Firmy, który jest świadectwem pewnego partnera w
biznesie. W raporcie ekspertów londyńskiej giełdy z 2016 roku, hurtownia
Ateneum została uznana za jedną z trzydziestu najbardziej wpływowych
polskich firm w Europie. Dzięki takiemu partnerowi będziemy mogli skupić
się na wydawaniu gier, przekazując tym samym ich dystrybucję komuś
bardziej doświadczonemu, z dużo większymi możliwościami dotarcia z nimi
do odbiorcy.

Ostatnia prośba z naszej strony – jeżeli wciąż nie otrzymaliście
odpowiedzi mailowej albo zwrotów środków za wsparcie, bardzo prosimy o
przypomnienie się w tych sprawach – staramy się rozwiązywać te kwestie
priorytetowo, niemniej jest ich na tyle dużo, że jest to proces
skomplikowany i czasochłonny. Jeżeli jeszcze nie zgłosiliście swojej
sprawy, prosimy o kontakt na reklamacje@gamesfactory.pl.

Jeszcze raz przepraszamy Was za zaistniałą sytuację. Postaramy się
nigdy więcej nie zawieść Waszego zaufania, a jedyne emocje, jakie
będziemy Wam dostarczać, to radość z grania w nasze nowości i hity.

Z wyrazami szacunku,
Kuba, Bartek i zespół Games Factory