10 grzechów graczy – nie rób tego przy planszy!

W trakcie pasjonującej rozgrywki ktoś stwierdza, że musi lecieć? Uparty matematyk z zapałem maniaka przelicza wszystkie możliwe ruchy w Fasolkach, a ktoś inny zasypuje okruchami czipsów całą planszę do kolekcjonerskiego wydania niedostępnej już gry? Planszówkowicze mają swoje za uszami, a chociaż sami w niektórych przypadkach nie jesteśmy bez winy, to kamieniem i tak rzucimy – bo czemu nie? 😉

Oto pierwsza na blogu topka. Nie będzie w niej jednak najlepszych tytułów, a najbardziej irytujące cechy graczy! Bo zasady zachowania przy planszówkach muszą być znane! 😉

10. Nieumiarkowanie w jedzeniu i piciu (przy planszy)

Od razu zaznaczam, że na ogół na spotkaniach planszówkowych i jemy, i pijemy. Ale z rozsądkiem i zachowaniem wszelkich środków ostrożności! 😉

Gry to tylko gry, przedmioty, które można zastąpić i naprawić, jednak przedmioty często kosztowne i mające posłużyć przez lata. Dlatego też podczas grania staramy się unikać czipsów, czy topiących się w upale czekolad, z którymi łatwo o nieszczęście i plamy na planszy czy kartach. Jeśli już pojawiają się takie przekąski, to zawsze w towarzystwie serwetek lub chusteczek. Trudniej jest z napojami, które potrafią się przewracać, wylewać i chlapać, jednak zapasowy stolik czy półka w zasięgu ręki na ogół rozwiązują sprawę.

Mimo że to dość ciężki „grzech”, to na szczęście niemal wszyscy planszówkowicze zwracają na to uwagę, a nawet prośba o korzystanie z serwetek nie jest odbierana jako przytyk. Chyba że to my jesteśmy przewrażliwieni i na Waszych stołach planszówki goszczą wraz z czipsami i wszelkiej maści napojami – jeśli tak jest, dajcie znać, czy obywa się bez strat ;).

9. Niedowierzanie instrukcji

Instrukcja. Źródło wiedzy i najprostsza metoda rozwiązywania konfliktów w grach. Czy aby na pewno? Czasami i sama książeczka z zasadami nie jest w stanie przebić argumentu „Ja tak nigdy nie grałem, tu musi być błąd!”.

I żeby jeszcze chodziło o sytuacje sporne, trudne i niewłaściwie opisane, ale… czasami negacja dotyczy najprostszych spraw, takich jak kolejność tury czy warunki zwycięstwa. W dobie Internetu z pomocą przychodzą strony takie jak Board Game Geek, jednak dla niektórych nawet słowa projektanta gry nie są wystarczającą odpowiedzią. W takich sytuacjach nie pozostaje nic innego, niż przystanie na zasady awanturnika i unikanie go w przyszłości. Bo przecież planszówki mają bawić, a nie męczyć!

8. Zamulanie (paraliż decyzyjny)

Zmora wielu gier euro, ale i rozbudowanych strategii! Ktoś, kto każdy ruch musi przeanalizować pod wszelkimi możliwymi kątami i obliczyć wszystko, co jest do obliczenia, może skutecznie zniechęcić do siadania do planszy.

Co gorsza, cecha ta ma tendencję do nasilania się wraz z rozwojem partii, by niekiedy paraliżować ostatnie tury. Ku utrapieniu Kasi czasami i mnie dopada chęć liczenia oraz przewidywania, szczególnie gdy koniec gry zbliża się nieubłaganie, a ja mam szansę na zwycięstwo.

Czy warto z tym walczyć? W skrajnych przypadkach na pewno – poznacie je po znajomych wymownie zerkających na zegarki i ziewających ostentacyjnie – jednak od drobnego zamulania jeszcze nikt przy planszy nie umarł (a co najwyżej usnął). Rozwiązaniem problemu jest intensywne myślenie i planowanie w turach przeciwników, co na ogół jest możliwe chociaż w pewnym stopniu. Nie mniej jednak występek ten musiał znaleźć się na naszej liście.

7. Cofanie ruchów

Z jednej strony planszówkowa codzienność, z drugiej bardzo irytujący nawyk. To samo zachowanie może być odbierane różnie w zależności od współgraczy, jak i momentu rozgrywki. Wyraźny błąd popełniony przez nieznajomość zasad lub nieświadoma, od razu wyłapana pomyłka na ogół spotykają się z przyzwoleniem na cofnięcie zagrania. Dużo gorzej, jeśli nieuważna decyzja zostaje spostrzeżona w turze przeciwnika i to takiego, któremu była na rękę. Warto przed partią umówić się jak bardzo restrykcyjnie podchodzimy do tej kwestii. Pozwoli to uniknąć sporów podczas rozgrywki.

O ile sam czasami pytam o zgodę na cofnięcie ruchu, to staram się nie prosić o to, gdy zorientuję się już podczas tury innego gracza. A cofanie mających nawet pośredni wpływ na partię zagrań czasami doprowadza mnie do białej gorączki ;). Kasia jest w tej kwestii dużo łagodniejsza, chociaż objawia tę łagodność jedynie w większym gronie – grając we dwoje czasami do słów „to cofnij jak chcesz” dołącza taką minę, że… wolę pozostawić ruch takim jaki był ;).

6. Nagłe wychodzenie

Powoli wchodzimy na pole relacji gracz-gracz i zaczyna robić się poważniej. Wyobraźcie sobie taką sytuację: jesteście w trakcie Gry o Tron, partia trwa w najlepsze gdy nagle jeden ze współgraczy dostaje SMS-a. Odczytuje, zerka na Was z ukosa i… nieśmiało rzuca „słuchajcie, sorki, ale kolega chce wyskoczyć na piwo, muszę lecieć”. Szok. Niedowierzanie. Złość i bezradność! To zachowanie zupełnie nie fair wobec współgraczy, odbierające innym chęć kolejnych spotkań z danym osobnikiem. Wiadomo, że istnieją sytuacje nieprzewidziane i priorytetowe, w których decyzja jest jasna i z góry przesądzona, jednak nie ukrywajmy – jak często czyjaś żona zaczyna rodzić podczas spotkania lub faktycznie nie zakręciłeś gazu? 😉

Uciekinierom mówimy stanowcze nie i zachęcamy do rozsądnego planowania czasu lub informowania współgraczy o potrzebie wcześniejszego wyjścia.

5. Wiszenie na telefonie

Jakże powszechne i popularne dzisiaj zajęcie. Wiadomość na Facebooku, nowe polubienie czy komentarz do posta nie mogą przecież czekać! Chociaż w sumie… mogą! Nie ma nic złego w odpowiedzeniu na SMS-a czy odebraniu ważnego telefonu, jednak przesiadywanie na Facebooku czy szukanie przepisów na ciastka podczas grania nie jest fajne. Szczególnie, gdy zaczyna pochłaniać kogoś bardziej niż sama gra, a rozdrażnieni towarzysze co chwilę muszą przypominać zapatrzonemu w ekran delikwentowi, że to już jego tura. Niestety czasami nawyk jest silniejszy…

Sam czasami daję upust ciekawości i podczas gry zaglądam do telefonu, jednak staram się robić to sporadycznie i tak, by nie wpływało na rozgrywkę. Bo przecież ciągłe „wiszenie na telefonie” jest nie tylko uciążliwe dla innych, ale też wyraźnie pokazuje nasz stosunek do współgraczy.

4. Granie (z) parami

Pary kochające się uważają, że wspierać należy się nie tylko w trudach codziennego życia, lecz również w planszówkowych bojach. Nic to, że gra jest w pełni rywalizacyjna, że karty powinny być tajne, a zwycięzca może być tylko jeden. Podpowiadanie i nielogiczne z perspektywy celu gry pomaganie sobie oraz – naturalnie! – wspólne niszczenie wrogów to ich chleb powszedni. Ostatecznym argumentem pozostaje słodkie i bezdyskusyjne „Kochanie, pomóż mi, to… jutro zrobię ci pyszny obiad”. O ile zakochana para bawi się świetnie, to innym do śmiechu już nie jest, a cała radość pryska w  blasku wymienianych buziaczków.

Udało mi się wyodrębnić trzy rodzaje grających par: zwyczajne (mam nadzieję, że do takich właśnie zaliczamy się z Kasią), kochające się i nieznoszące się. Pierwszy przypadek nie odbiega od normy zwykłego planszówkowicza – gra, żeby się pobawić lub wygrać, stosuje możliwie sensowne i rozsądne strategie. Problem zaczyna się dwoma pozostałymi kategoriami, z którymi rywalizacja przybiera zupełnie inny wymiar.

Z drugiej strony barykady stoją pary rywalizacyjne, które przy planszówkach dają upust swoim frustracjom. Mogę kogoś zaatakować? Będzie to mój mąż/moja żona! No i co z tego, że ma najmniej punktów, a Adam wygra w swoim następnym ruchu? Nie smakował mu obiad, więc mu się należy! 😉

Rywalizacja jest zdrowa, ale gdzieś trzeba jednak wyznaczyć granicę, szczególnie, gdy cierpią przy tym inni gracze, którzy są całkowicie ignorowani przez zwaśnioną parę. A przecież w tym celu tworzy się konfrontacyjne dwuosobówki…

3. Zabijanie ducha gry

Coś, co często zdarza się z nowymi graczami przy moim ukochanym Spartakusie opartym na negocjacjach, konfrontacji i świetnym klimacie, ale i wielu innym grom nie jest obce. Często jest to przywarą eurosucharowców siadających do epickiego ameritrasha i vice versa. Z jednej strony liczenie wszystkiego, co można policzyć – łącznie z kartami i szansą na dociągnięcie tej potrzebnej – z drugiej szybkie i nieprzemyślane ruchy w grach, które jednak wymagają chwili zastanowienia. Warto odpowiednio nastawić się do planszówki i dostosować do jej typu. Inaczej gra się w szybkie imprezówki, inaczej w mózgożerne strategie.

Z doświadczenia wiem, że szczególnie daje się to we znaki w grach negocjacyjnych, gdzie jeden z uczestników zabawy z góry odmawia negocjowania, mijając się tym samym z sednem rozgrywki. Często niedostrzegane przez samych winowajców, zachowanie to potrafi skutecznie zniechęcić do kolejnych partii lub nawet spotkań. A przecież nawet w takim Carcassonnie momentami kusi, aby przeliczyć leżące już na stole kafelki i porównać je z tymi wypisanymi w instrukcji i oszacować swoje szanse w grze z… babcią i 5-letnim bratem ;).

2. Obrażanie się

Robi się poważnie, bo gdy gra zaczyna przekładać się na relacje międzyludzkie, to coś jest nie tak. Każdy chyba słyszał o planszówkach niszczących przyjaźnie i małżeństwa. Traktuje się je jak miejskie legendy lub figurę retoryczną – kolega kolegi zna człowieka… A jednak! Niekiedy już sam wybór kolejnej gry na spotkaniu potrafi wzbudzić negatywne emocje i zabić miłą atmosferę, a co dopiero zdrada w kluczowym momencie partii! Przecież za to można niemal zabić, więc… NIE GRAM Z WAMI WIĘCEJ. Trzask! Plansza ląduje na podłodze. Koniec grania.

Poniżej chyba najlepszy przykład tego, o czym piszę 😉

1.  Oszukiwanie

Nie mogło być innego zwycięzcy tego rankingu. Dla kart ukrytych w rękawach czy podpiłowanych kostek oraz innych znanych z filmów trików nie ma miejsca w naszym hobby. Najpoważniejszy z grzechów, skreślający dla mnie daną osobę jako towarzysza do gier. Naturalnie nie mam na myśli błędów wynikających z roztargnienia (dobranie kart ze złego stosu, wykonanie niedozwolonej akcji itd.) czy nieznajomości zasad, a celowe, niezgodne z mechaniką i świadome oszukiwanie innych osób przy stole. Fair play przede wszystkim!

Na szczęście nie zdarzyło mi się jeszcze spotkać takiej osoby, więc jest to dla mnie grzech raczej teoretyczny (lub wszyscy znajomi oszukują tak dobrze, że nie jestem w stanie ich rozgryźć ;)) i mam nadzieję, że w środowisku planszówkowiczów po prostu nie ma takich osób.

Co drażni innych?

Kamil Lazarowicz (Kostki zostały rzucone):

Paraliż decyzyjny. Nie cierpię przeciągania ruchów. Jeszcze pies drapał jak faktycznie prowadzi to do wygranej ale znam gracza, który tworzy ogromne przestoje, a chyba nie byłem ani razu świadkiem jego wygranej. Ja się w takim razie pytam: po co?!

Szymon Kłos (Gram bez prądu):

A ja nie cierpię, gdy któryś z graczy bierze każdą rozgrywkę zbyt serio i potrafi się wkurzyć dosłownie o wszystko ;D Stracił życie? Jest zły i nienawidzi tej gry. Pociągnął nieciekawą kartę? Wkurza się, bo jest niesprawiedliwa. Nie dość że psuje sobie całą przyjemność z gry, to na dodatek robi to swoim współzawodnikom.

Ireneusz Huszcza (wyd. Board&Dice):

Mnie osobiście irytuje maksymalne zamulanie… W sytuacjach kiedy po moim zagraniu, nad którym często już myślę podczas tur innych graczy, zaczyna się sytuacja, w której mogę wyskoczyć po piwo, upiec ciasto, uśpić dziecko i przebiec 10km a współgracze jeszcze nie rozegrali swoich tur… Mam ochotę pogryźć stół :).

Filip Głowacz (wyd. Board&Dice):

Mnie oprócz tego jeszcze irytuje postawa nad planszą typu „board game nazi” tudzież „każda partia to partia turniejowa”, czyli zbyt poważne podejście graczy do rozgrywki. Dla mnie to przede wszystkim spotkanie by pograć, a zapomnienie jakieś reguły nie wiąże się z obelgami i obrzuceniem błotem :).